Değerli metaller dendiğinde akla ilk gelen altın olabilir, ama madalyonun bir de diğer yüzü var: Platin ve paladyum. Sadece kuyumculukta değil, sanayiden teknolojiye, çevreden politikaya kadar birçok alanda bu metaller kritik bir rol oynuyor. Gelin, bu iki metalin neden "gizli değer" olarak adlandırıldığını birlikte inceleyelim.

Platin: Parlaması Geciken Yıldız

Bir zamanlar altından daha kıymetli kabul edilen platin, bugün neden eski görkeminden uzak? Sebeplerine bir göz atalım:

Tek Elde Toplanan Güç:

Dünya platin arzının %80’i Güney Afrika’dan geliyor. Bu, fiyatların büyük oyuncular tarafından manipüle edilebilmesine kapı aralıyor. Politik baskılar ve dev madencilik şirketlerinin çıkar savaşları, platin fiyatlarının inişli çıkışlı seyretmesinde önemli bir etken.

Elektrikli Araçların Gölgeli Yükselişi:

Otomotiv sektöründe katalitik konvertörler için vazgeçilmez olan platin, elektrikli araçların yükselişiyle eski ihtişamını yitirdi. Ancak hidrojen yakıt hücrelerindeki kritik rolüyle, platin için yepyeni bir dönem başlayabilir. Hidrojen ekonomisi gerçek anlamda hayat bulduğunda, platin tekrar sahneye çıkabilir.

Altının İhtişamı:

Altın, ekonomik çalkantılarda “güvenli liman” olarak tercih edilirken, platin daha riskli ve likit olmayan bir yatırım aracı olarak algılanıyor. Bu da onu, yatırımcıların gözünde bir adım geriye düşürüyor.

Paladyum: Bir Dönemin Parlayan Yıldızı

2019-2021 yıllarında altının iki katı fiyatlara ulaşarak yatırımcılarını sevindiren paladyum, bugünlerde büyük bir düşüş yaşıyor. Peki, bu “beyaz altının” başına neler geldi?

Rusya Faktörü:

Dünya paladyum üretiminin %40’ı Rusya’dan sağlanıyor. Ukrayna krizi ve Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, fiyatlarda sert dalgalanmalara yol açtı. Ancak siyasi dengelerin değişmesi durumunda, paladyumun yeniden yükseleceği beklentisi hâlâ güçlü.

Elektrikli Araçların Dönüştürücü Etkisi:

Paladyum, benzinli araçların katalitik konvertörlerinde sıkça kullanılıyor. Ancak elektrikli araçların yükselişi, bu metale olan talebi ciddi şekilde azaltıyor.

Hızlı Yükselişin Bedeli:

Bir dönem 3000 doları gören paladyum, bugün 900 dolara kadar gerilemiş durumda. Ancak otomotiv sektöründe beklenmedik teknolojik gelişmeler ya da barış ortamı, bu metalin yeniden atağa kalkmasına zemin hazırlayabilir.

Gelecek: Platin ve Paladyum İçin Yeni Ufuklar

Bu metallerin geleceği, birkaç önemli dinamikle şekilleniyor:

1. Hidrojen Ekonomisi:

Avrupa Birliği’nin 2030 hedefleri doğrultusunda hidrojen projelerine milyarlarca dolarlık yatırım yapılması planlanıyor. Bu da platin ve paladyumun kritik rolünü daha görünür hale getiriyor.

2. Yeşil Enerji ve Çevresel Baskılar:

Platin, karbon salınımını azaltan teknolojilerde kilit rol oynuyor. Daha sıkı çevre regülasyonları, platin talebini artırabilir.

3. Barışın Getireceği Fırsatlar:

Rusya-Ukrayna krizinin çözülmesi durumunda, paladyum arzında rahatlama yaşanabilir. Geçici bir fiyat düşüşü yaratacak bu durum, uzun vadeli yatırımcılar için bulunmaz bir fırsat olabilir.

4. Sanayi ve Teknoloji Devrimleri:

Platin ve paladyumun gelecekte uzay madenciliği ve gelişmiş elektronikler gibi alanlarda da kritik öneme sahip olması bekleniyor.

Son Söz

Bugün platin ve paladyum, yatırımcılardan hak ettiği ilgiyi görmeyen iki değerli hazine gibi duruyor. Ancak sabırlı ve stratejik bir yaklaşım benimseyenler için bu metaller, gelecekte büyük fırsatlar sunabilir. Hidrojen ekonomisi, yeşil enerji ve barış gibi unsurlar devreye girdiğinde, bu iki metalin yıldızı yeniden parlayabilir. Unutmayın, altın her zaman güvenli liman olabilir ama gerçek fırsatlar, bazen gölgede kalan hazinelerde saklıdır.

Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir