YURTDIŞINDA YAŞAYANLAR EYT KAPSAMINDA UMMADIKLARI BİR EMEKLİLİK ALABİLİRLER Mİ?
Yurtdışında yaşayan vatandaşlar Yurtdışı borçlanma primi ödeyerek ummadıkları bir erken emeklilik durumu ile karşılaşabilirler. Sosyal güvenlik anlaşması yapılmış bir ülkede çalışanların bu anlaşmayı aktive edip türkiye'ye dönmeleri noktasında ilgili ülkedeki sigortalılıklarının 8 Eylül 1999 Öncesinde olması şartı ve 5000 ila 5400 gün gibi Prim ile Bu kişiler için sürpriz bir erken emeklilik durumu söz konusu olabilir. unutulmamalıdır ki, akit yapılan ülkelerden yabancı olanı, kendi ülkesinde yaşa takılma olayını kabul etmeyecek ancak türkiye'de ödenen kısma ilişkin bir primden ve yaştan bahsedilebilecektir.
Öte yandan Sosyal güvenlik anlaşması olmamakla birlikte yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler içindeki bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve ev kadını olarak geçen tüm bu süreler için resmi belgelendirme yapılıp Türkiyede prim ödenerek sigortalılık süreleri 8 Eylül 1999 Öncesine çekilebilir. Zira Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür ancak Türkiye'de primi yoksa hizmet süresi ödemenin yapıldığı tarihten geriye gider. öte yandan borçlanma bağkur kapsamında sayılır, Son 7 Yıl en çok hangi kuruma prim yatırıldığı emeklilik elde edilecek kurumu netleştiriyor, Hesaplama yaparken bağkurlu olanlardan 9000 gün şartı isteniyor olması durumu da hesaba katılmalıdır.
Yurtdışı borçlanma prim maliyeti , ay bazında 2022 Yılı Prime esas kazancı üzerinden 2 912 TL dir. ancak yüksek prim yatırmak isteyenler Bu tutarın 7.5 Katına kadar borçlanma primi yatırabilirler.
Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de, borçlanma döneminde ve borçlanılan periyotta ki vatandaşlıklarını ispat edip söz konusu yasa ile getirilen düzenleme den yararlanabilirler.
Yurtdışı hizmet borçlanması yapabilmek için öncelikle Yurtdışı sürelerini borçlanma talep dilekçesi doldurulmalıdır.
Yurtdışı Hizmet Borçlanma talep dilekçesi örnekleri Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Sosyal Güvenlik Merkezlerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından temin edilebilir.
Borçlanmanın geçerli olabilmesi için tahakkuk ettirilen borç tutarının tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekir, bu süre içerisinde ödeme yapmayanların yeniden başvuru yapması gerekir.
Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden henüz aylık bağlama işlemleri tamamlanmadan borçlanmalarının iptal edilmesi için yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilecektir, param pul olmasın noktasında emekliliğine çok olanların, yurtdışı borçlanmasını emekliliğe yakın bir tarihte yapması onlara geri adım atabilme serbestisi sağlayacaktır.
Erken yaşta emeklilik, yabancı ülkede çalışan Türk vatandaşları için ve Bir zamanlar Yurt dışında çalışmış ya da bulunmuş olanlar için göz kırpıyor ve bu duruma ve maziye bir bakmakta bir sorgulamakta fayda var.
Yaşa takılanlardan erken emekli olacaklar kervanına sizlerde ekleniyormusunuz? Hadi şimdi kendi hayrımız için bir planlama ve bir hazırlık yapalım. Hoşçakalın.
Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir