Globalleşen Dünya’da Sağlık kadar Sosyal imkânlarda önem arz ediyor, emeklilik sistemi ’de bunun bir parçası olarak Sigorta primi kimin yatırdığına bakmaksızın kişilere sağlık hizmeti sunuyor ve onları emekli ediyor.

İsteğe Bağlı Sigorta Kişilerin kendi talep ve istekleri ile emekliliği ve Sağlığı kapsayacak şekilde ödedikleri sigortalılık türüdür.

Türkiye’de ikamet eden Türkler ve Yabancı uyruklular ile ikamet etmemekle birlikte Sosyal Güvenlik Anlaşması İmzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşları yararlanabiliyor.

18 Yaşını doldurmak ve SGK Kanunu kapsamında sigortalı ya da Bağ kurlu olmayı gerektirecek bir işte çalışmamak, çalışılıyor ise tam gün olacak şekilde çalışmamak,

Yaşlılık ya da malullükaylığı bağlanmamış olmak,

İşe giriş bildirgesi ile evinin sınırları içinde bulunan S. G.M ne Başvuruda bulunmak,

Sigortalılık için gerekli şartlardandır.

Talep halinde, Emekliliğe hak kazanılması halinde. Ölüm nedeniyle, 4.Madde kapsamında SGK lı işe başlanması, Bağ kur kaydının açılması ve ya kamuda işe başlama hallerinde isteğe bağlı Sigortalılık sona erer.

Şartları sağlamadığı halde İsteğe Bağlı Sigortalılığı yapılanların, sigortalılıkları iptal olur talep edilirse ödenen primleri iade edilir, talep edilmezse kurum ödeme yapmaz.

Prime esas kazancın %32 si oranında prim ödemesi ortaya çıkar, ancak S.G anlaşması olmayan ülkelere işçi gönderilmesi durumunda işveren Sağlık Sigortası kısmını ödediğinden bu oran %20 olarak hesaplanarak ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar kurum hesabına ödenir. Ancak bu kişinin Bağ kur prim borcu olması durumunda , isteğe bağlı sigorta ödemeleri bağ kur borçlarına mahsup edilir.

1 Ekim 2008 Tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalı olan kişiler bağ kurlu kabul edildiler, bunun sıkıntısı ise, SGKlı olanlarda kademeli emeklilik sistemine geçişlerinde prim gün sayıları beş bin küsurlu günler ile avantajlı iken, bağ kurlu sayılma durumuise, emeklilikte9 000 Gün primi gerektirdiğinden 2008 Öncesi Sigortalılığı olanların emekliliğine destek yerine köstek durumlar doğurabilmektedir.

Mütekabiliyet esasları da dikkate alınarak, oturma izni almış yabancılardan, kendi ülkelerinde sigortalılığı olmayan ve bu sigortalılıktan TC de yararlanma imkânı olmayanlar, kanun kapsamında Genel Sağlık Sigortalısı sayılıyorlar.

Türk vatandaşları gibi, Yabancı uyruklularda İsteğe bağlı sigorta primi yatırırlar ise kısa ve uzun vadeli sigorta kolları primi yatırdıklarından Emeklilik hakkı kazanabilecekleri gibi, Özel bir GSS primi yatırmaktan da kurtulmuş ve Genel sağlık sigortasından yararlanmış oluyorlar.

İsteğe bağlı Sigortalılık primi yatıran yerli ve yabancı uyrukluların,

Eşleri, 18 Yaşını doldurmamış çocukları, Lise ve dengi eğitimde 20 yaşını doldurmamış çocukları ile yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evliolmayan çocukları, Geçiminin TC uyruklu ya da yabancı uyruklu kişi tarafından sağlandığı kurumca tespit olunan ana babaları sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.

Görüldüğü üzere Sosyal Güvenlik Kurumu, yatırılan sınırlı primlere karşı kimlere kimlere bakmakta, kimlere emeklilik olanağı sunmaktadır, ölümlerde bile bu emeklilik maaşı belirli şartlarda varislere geçmektedir. 20-25 Yıl primle 40 yaşında emekli olanlara 90 yaşına kadar bile bakılıyor ve maaş ödeniyor.

Bir iki çocuktan fazla çocuk yapmayan Türk ailelere karşı Sosyal güvenlik sisteminin kaymağını 8 er 10 ar çocuktan aşağı çocuk yapmayan yabancıların yiyeceği ve geçmiş yıllardaki demografik yapının ve ülkenin pastasından pay alma şartlarının değişeceği aşikârdır.

Adaletli gelir dağılımı ve harcamaların olduğu bir dünya hepimizin hayali…

Sağlıcakla kalın.

Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir