İkale Arapçada ortadan kaldırmak, bozmak, anlamına geliyor, işçi ve işverenin anlaşması ile iş sözleşmesi ortadan kalkıyor.

İstifa ve işten ayırma ikale ile olamıyor, şarta bağlı, ihtirazı kayıtlı ikale yapılamıyor.

Yerleşmiş karar ve içtihatlar bağlamında, İkaleyi işveren önermiş ise sözleşmede, işçinin ekstra faydasına hükümler aranıyor, İşçi önerdi ise sadece yasal haklar ödeniyor. Kimin önerdiği mevzuunu ise işverenin ispat etmesi bekleniyor.

Sözleşmenin geçerliliği işçiye sağlanan makul fayda ile ölçülüyor, İkale bir fesih değildir, şekil şartı aranmıyor. Sözlü ikale sözleşmesinde ispat yükü sözleşmeyi iddia edene aitken, Tanık marifeti ile kayda alınmış elektronik bir görüşme ile mailile yahut verilmiş bir ilan ile ispat edilebiliyor. Yazılı şekil şartına tabi olmaması ise istismar ya da mağduriyetlere kapı açıyor.

Bu sözleşme ile işe iade davası ve Tazminat davasının önü kapanırken, sözleşme dışında belirlenenler harici hiçbir yasal hak talebi olamıyor. Geçersiz sayılan sözleşmeler için dava açılabilirken, geçerli olan ve olmayan arasındaki çizgiyi mahkeme belirliyor. Sözleşmede belirtilmeyen farklı konularda ise dava hakkı saklıdır.

Teklifin işverenden geldiği durumda işçiye makul bir fayda sağlanmazsa, işlem fesih hükmünde olacağından türlü tazminatlar işverenden talep edilebiliyor.

Makul fayda Para ile ölçülemeyen bir şekilde de olabilirken, Bireysel emeklilik sistemine alma, hayat ve sağlık sigortası şeklinde de olabilir.

İşten ayrılan işçinin İkale sözleşme tarihi ile SGK işten çıkış bildirgesi farklı tarihlerde ise hak ve ödevler ikale tarihinden hesap ediliyor.

Sözleşme belli bir para ile ifade edilmiş ise damga vergisi doğar, kıdem tazminatını tavanını aşan ödemeler ise SGK Primine tabidir.İnce elenip, sık dokunarak yapılacak pazarlıklar ile sözleşme bütünlük ve geçerlilik kazanacak.

Hayatımıza güzellikler getirirken, tüm gereksizlikleri ortadan kaldırmamız dileklerimle, hoşça kalın.

Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir