Şirketler İçin Bağımsız Denetimin ’’Türkçe’si’’
Dünyada teknolojik gelişim ve bilgi üretimi çok hızlı olmakta, dijitalleşme, internet ve sosyal medya aracılığıyla alınan kararlar ,sosyal ve ekonomik anlamda atılan adımlar çok kısa sürede hayatımızın bir parçası olup yaygınlaşmakta, domino taşı misali hızla dünyamızı sarmaktadır, artık amaçlar kısa vadede sonuçlandırılabilmektedir.
Gelişen ve değişen teknolojiyle birlikte emperyalist güçlerin ülkeleri tanklar ve tüfeklerle işgal dönemleri artık sona ermiş,ekonomik işgal dönemleri başlamıştır. Peki savunma nasıl yapılmalıdır, ülkeler ve şirketler bu ekonomik işgalden nasıl kurtulabilirler?
Huzur ve mutluluğun günümüz kapitalist dünyasındaki yansıması eğer Ekonomi ve finans ise, artık Ekonomimizi sömürülerden korumanın yegane aracı yine bilgi ve teknoloji olacaktır.
Sözün senet sayılmaktan yıllar evvel çıktığı dünyamızda Finansal bilgi, Şirket sahipleri yöneticiler , ortaklar , çalışanlar, kredi verenler ve tüm menfaat ilişkisi içinde olanlar açısından hayati öneme sahiptir. Taraflar, menfaatlerinin korunması anlamında doğru ve güvenilir finansal bilgiye ihtiyaç duyarlar.
Yeni TTK güvenli bilgiyi bağımsız denetimden geçmiş bilgi olarak kabul etmekte ve Türkçe bir anlatımla şöyle demektedir;
''Finansal bilgiler serbest muhasebeci mali müşavirlerce hazırlanır ve Finansal raporlarla ticari muhataplarına servis edilir, Ey Mali Müşavirler! finansal kararların alınmasında kullanılacak finansal bilginin üretimi için, bugün artık sizlerden uluslararası ölçülerdeki muhasebe ilkelerine ve bu global tekniklere uymanızı bekliyorum. Ey Denetçiler,Bağımsız denetim şirketleri! Kanunda belirttiğim şirketlerin, Muhasebe kayıtlarının ve raporlarının Uluslar arası muhasebe standartlarına uygunluğu ve doğruluğunu belirlemek amacıyla size belirttiğim standartlarda ve strateji çerçevesinde bir denetim yapıp bana rapor vereceksiniz; kimler hata ve hileler yapmış söyleyin bakalım! Tarafsız olacak ve denetim yaparken iddialarınız doğrultusunda kanıtlar toplayacaksınız… unutmayın vereceğiniz rapordan sizler sorumlu olacaksınız!''
Görüldüğü üzere kanun yapıcı bir sistem kurmuş yada mevcut bir sistemi kendisine uyarlamış ve yetki verdiği yardımcıları Mali müşavirler ve bunların deneticileri tarafından ülke ekonomisi ve finansal piyasalar içinde oto kontrol sağlamak istemektedir,bu iki meslek mensubu adeta sistem muhafızları gibi görülmekte ödül ve cezalarla motivasyonları sağlanmakta,onlarda onların denetçileri tarafından kontrol altında tutulmak istenmektedir.
23 Ocak 2013 Tarihli resmi gazete de yayınlandığı şekliyle kanun koyucu, Bağımsız denetim kapsamına aldığı şirketleri ikiye ayırıyor.
Yatırım kuruluşları, derecelendirme kuruluşları, bankalar, varlık yönetim şirketleri, bireysel emeklilik şirketleri, kıymetli maden aracı kurumları, ulusal televizyon sahibi medya hizmet sağlayıcıları gibi şirketler bu kapsamda olacak.
Ve aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayan şirketler bağımsız denetime tabi olacak;
a) Aktif toplamı yüz elli milyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hâsılatı iki yüz milyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı beş yüz ve üstü olanlar
Bağımsız denetim kapsamına giren şirketler, bağımsız genel denetim öncesinde ödevlerine iyi çalışmalı ve dolayısıyla yaptırımlarla karşılaşmamalıdır. bu kapsama girmeyen küçük şirketler ise bütçe olanakları kısıtlıda olsa, asgari düzeyde iç denetim,kurumsal yönetim ,risk yönetimi ve bilgi teknolojileri denetimi gibi konularda eğitimler almalılar... Bu işletmenin faaliyetlerini geliştirme ve büyütme amacına çok iyi şekilde hizmet eden bir adım olacaktır…
Hızla değişen ve dönüşen dünyamızda, ülkemizde gelişmelere ayak uydurma çabası içindedir ve kısmen başarılıdır. Avrupa birliğine uyum süreci denebilir,kapitalist dev ülkelerin dayatmaları denebilir, ne derseniz deyin Türkiye en azından Muhasebe standartları ve Bağımsız denetim anlamında birtakım olumlu adımlar atmıştır, ancak mikro düzeyde olayları inceleyecek,ve önümüzdeki yıllarda Bağımsız denetimin genele uygulanacağını ve denetim dışındaki şirketlerinde Zorunlu bağımsız denetim kapsamına alınacağını düşünecek olursak, şirket ortaklarının ve yöneticilerinin bilgi ve bilinç düzeyleri, şirketlerin içinde bulundukları ekonomik problemler ve Bağımsız denetimin maddi yüküne şirketlerin kendilerinin katlanacak olmaları bu uygulamanın altındaki fay hatlarını oluşturmaktadır...
Zamanın hızlandığı,teknolojinin geliştiği bilginin çoğaldığı bir ortamda biz pozisyonumuzu koruyoruz diyen şirketler aslında zamanla kaybolup giden firmaları oluşturacaklar.Yeni TTK dan ve şirketlere aba altından gösterilen sopadan doğan enerjiyle de olsa organizasyonlar ve küçüklü büyüklü tüm firmalar önümüzdeki dönemde zorunlu bir profesyonelleşmeye gidecek…
Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir