Konut fiyatlarına ilişkin gelecek tahminleri her zaman bir belirsizlik içerir. Ancak, son yıllarda yaşanan gelişmeler konut fiyatları üzerinde önemli etkilere yol açmıştır.

Özellikle Berat Aybayrak döneminde başlatılan ucuz kredi furyası, konut piyasasında büyük bir dönüşüm yarattı. İlk dalgada, konut fiyatları oldukça düşüktü ve 60 bin ila 80 bin dolar arasında değişen evler göz ardı ediliyordu. Ancak, pandemi süreciyle birlikte talep artmasıyla birlikte fiyatlar yükselmeye başladı. Tüketici harcamalarının ve yatırımların artması bu talep artışını tetikledi. Aynı evin fiyatı 200 bin dolara çıktığında insanlar ev almak için tekrar düşünmeye başladı. Bu ikinci dalga olarak adlandırılabilir.

Son dönemde yaşanan Kahramanmaraş depremi ise konut talebini artırdı ve bu da üçüncü bir dalga olarak görülebilir. Deprem sonrasında 10 milyondan fazla insan yerinden hareket etti ve konuta olan talep ciddi şekilde arttı.

Ancak, bu fiyat artışlarının aslında hırslar ve korkular tarafından tetiklendiği unutulmamalıdır. Enflasyon ise bu sürecin sonucunda ortaya çıkan bir durumdur.

Tarih boyunca, finansal çöküntülerin konut piyasasında önemli etkilere yol açtığı kanıtlanmıştır. Örneğin, 2008 mali krizi sırasında konut fiyatları düşmüş, ipotek kredisi borçluları evlerini kaybetmiş ve bu da krizin derinleşmesine katkıda bulunmuştur. Aynı şekilde, Büyük Buhran döneminde de konut fiyatları düşmüş ve ev sahipleri büyük maddi kayıplar yaşamıştır.

Finansal kurumlar da her iki dönemde de önemli bir rol oynamıştır. 2008 mali krizinde, sağlıksız ipotek kredileri ve bunların ticarileştirilmesi nedeniyle birçok banka sorun yaşamıştır. Büyük Buhran ise bankacılık sektöründe ciddi bir çöküşe neden olmuştur.

Bu benzerliklere ek olarak Asya Finansal Krizi (1997-1998) ve Rusya Finansal Krizi (1998) gibi diğer finansal çöküntülerde konut fiyatları üzerinde benzer etkiler yaratmıştır. Devalüasyon, yüksek borç oranları, finansal kurumların iflası ve ekonomik durgunluk gibi etkiler konut fiyatlarının dalgalanmasında önemli bir rol oynamıştır.

Özetlemek gerekirse, konut fiyatlarına ilişkin gelecek tahminleri her zaman zorlu bir görevdir. Ancak, geçmişte yaşanan finansal çöküntüleri andıran günümüz ekonomisindeki olaylar ve belirsizlikler, mevcut durumun benzer krizlere doğru evrilmekte olduğunu göstererek ekonomik açmazlara işaret etmektedir, bu tür ekonomik çöküntüler geçmişte konut fiyatlarının dalgalanmasında etkiler yaratmıştır. Hırslar, korkular ve enflasyon gibi faktörler fiyatları etkilerken, finansal kurumlar ve onların  kredi sorunları ile sıcak paraya ulaşmadaki zorluklarda da konut piyasasını şekillendirip tepe noktasına ulaşmış fiyaları aşağıya çekebilir.

İyi bir hafta ve kazanç dolu günler dilerim.

Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir