YURT DIŞINDAN GEÇİCİ GÖREVLE GELEN YABANCILARIN SİGORTALILIĞI
Ekonomik sınırların ortadan kalktığı bir zaman diliminde yaşıyoruz, konu ekonomi, kazanç, gelir gibi başlıklar olunca, Kendini farklı etiketlerle ifade eden, farklı kutuplardaki insanları bile rahatça bir araya gelirken görüyoruz.
Ülkemiz iki kıta toprakları üzerinde ve çok fazla yabancı şirkete de ev sahipliği yapıyor, konumuz da tam bu noktada şirketlerin geçici görevle ülkemize davet ettiği yabancı işçilerin sigortalılığı olacak.
Uygulamalar yabancı işçinin hangi ülkeden geldiğine göre farklılık gösterecek.
Sosyal güvenlik anlaşması yapmadığımız bir ülkeden gelen yabancı işçiyi ele alalım. Ülkesinde Sosyal Sigortalı olduğunu ispat şartıyla 3 ay süre sigortasız çalışma hakkı tanıyoruz, Görevi bitmediyse bu kişi 3.ayın son günü işe giriş bildirgesi verip Sigortalı olmak ve SGK ya prim ödemek zorundadır.
Şimdi de Sosyal güvenlik anlaşması yaptığımız bir ülke şirketinin sigortalısını ele alalım. Bu kişi geçici görevle TC ye geldiyse Geçici Görev süresi ör: İsveç, Norveç ve Danimarka vatandaşı ise 12 ay, Belçika, Avusturya, İsviçre vatandaşı ise 24 Ay, Fransa vatandaşına 3 Yıl, Almanya vatandaşına 5 yıldır ve bu sürelerin en fazla uzatılma zamanı sözleşmelerde yazılıdır. Sözleşme imzalanan ülke sayımız ise 35 tir.
Sosyal Güvenlik Anlaşması gereği işçiler hangi ülkede çalışıyorlar ise o ülkenin sosyal güvenlik kurallarına tabi oluyor ancak Geçici görevle geldikleri süre bu kurallara tabi olmuyor dolayısıyla Türkiye’den sigortalı olmuyor, haliyle çalışma izni de almıyorlar. Bu kişiler kendi ülkelerindeki Sosyal Güvenlik sistemine tabiler süre dolar dolmaz ise Türkiye SG kanunları kapsamına giriyorlar. Doğal olarak bu kişiler SGK yani 4a kapsamında sigortalı olacak ve tüm sigorta kollarından prim yatıracaklar.
Elçilik ve Konsoloslukta çalışanlar Devletler hukuku ve Viyana sözleşmesine dayanılarak mevzuatımız dışında kalmaktadır. Ancak geldikleri devletten ya da 3.bir ülkeden sigortalılıklarının belgelemeyenler SGK ya müracaat ile Türkiye’de sigortalı olabilirler.
Mültecilerde ise durum farklı Elde olmayan sebeplerle Türkiye’ye gelen mülteciler’ e çalışma izni verilebilecektir. Bu kişiler mülteci statüsü aldıktan sonra işçi olarak ya da bağımsız olarak çalışabilecektir.
Türkiye’de çalışan yabancı uyrukluların sigortalılığı Kanun, yönetmelik ve karşılıklı anlaşmalar ile belirlenirken biz burada SGK kanunun Sigortalı Saymadığı Geçici görevle ülkemize gelenlerin Sigortalılığını inceledik, kim geldiyse hoş gelmiş, kazansın ve ülkemize kazandırsınlar. Gelişi olanların barış ve huzur içinde dönüşleri de olsun. Tüm okurlarıma teşekkür ederim.
Sağlıcakla kalın.
Mahir NAZLIER
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir